تعریف
P&ID سرواژه‌ی عبارت Piping and Instrumentation Diagram/Drawing به معنی «دیاگرام لوله‌کشی و ابزاردقیق» نمودار یا دیاگرامی است که لوله‌کشی جریان فرآیند را همراه با تجهیزات و ابزاردقیق نصب شده در سیستم نشان می‌دهد.
موسسه‌ی کنترل و ابزاردقیق یک دیاگرام P&ID را بصورت زیر تعریف می‌کند:
1- دیاگرامی که ارتباط داخلی تجهیزات فرآیندی را با ابزاردقیق مورد استفاده برای کنترل فرآیند نشان می‌دهد. در صنایع فرآیندی، مجموعه استانداردی از نشانه‌ها برای تهیه نقشه‌ها و داگرام‌های فرآیند استفاده می‌شود. نشانه‌های ابزاردقیق که در این نقشه‌ها استفاده می‌شوند عمدتا بر پایه استاندارد ISA S5.1 می‌باشد.
2- نقشه شماتیک اولیه برای پیاده‌سازی نصب کنترل فرآیند.
نمودار لوله‌کشی و ابزاردقیق (P&ID)
اهمیت
P&IDها نقش مهمی در تعمیرات و نگهداری و نیز اصلاح فرآیندی که آن را توصیف می‌کنند بر عهده دارند. نمایش توالی فیزیکی تجهیزات و سیستم‌ها و نیز اتصال و ارتباط سیستم‌ها با یکدیگر از اهمیت فراوانی برخوردار است. در طی مراحل طراحی، دیاگرام‌های P&ID مبنایی را برای توسعه طرح‌ها و نقشه‌های کنترل سیستم فراهم می‌کند که این امر بررسی‌های بیشتر ایمنی و عملکردی را مانند مطالعات ریسک و قابلیت عملکرد سیستم امکان‌پذیر می‌سازد.
برای کاربردهای فرآیندی، یک دیاگرام P&ID نمایشی تصویری از موارد زیر است:
- جزئیات کلیدی پایپینگ و ابزار دقیق
- طرح‌ها و نقشه‌های کنترل و خاموش شدن (توقف) سیستم
- الزامات ایمنی و تنظیم سیستم
- اطلاعات پایه‌ای شروع بکار و عملکردی سیستم
نمودار لوله‌کشی و ابزاردقیق (P&ID)
نمودار لوله‌کشی و ابزاردقیق (P&ID)
همچنین بخوانید:
نمودار جریان فرآیند (PFD) چیست؟
اختصارات ابزاردقیق در نقشه‌های P&ID
فهرست موارد مورد نیاز در P&ID
همه نقشه‌های P&ID صرفنظر از استانداردی که بر اساس آن طراحی می‌شوند در برگیرنده موارد و آیتم‌های مشترکی هستند. لیست مواردی که باید در یک نقشه P&ID آورده شوند عبارت است از:
- ابزاردقیق و نام تخصیص (شناسایی) آنها
- تجهیزات مکانیکی با نام و شماره آنها
- همه شیرها و شناسه‌های آنها
- پایپینگ فرآیند، سایز و شناسه آنها
- موارد متفرقه شامل تخلیه‌ها، تهویه‌ها، اتصالات خاص، خطوط نمونه‌گیری، کاهنده‌ها (کاهنده سایز خطوط)، افزاینده‌ها (سایز خطوط) و شکل دهنده‌ها
- خطوط دائمی شستشو و شروع بکار سیستم
- جهت جریان‌ها
- مرجع اتصالات خطوط در ورق‌های مختلف به یکدیگر
- ورودی‌ها و خروجی‌های کنترلی
- اتصالات مربوط به تغییر کلاس (فشاری لوله‌ها)
- ورودی سیستم کنترل کامپیوتری
در ادامه بخوانید:
