اینورتر چیست؟
اینورتر (Inverter) چیست؟ این سوال بسیار و بسیار تکراری است، به‌ویژه اگر شغل شما اتوماسیون صنعتی باشد.
اینورتر يا درايو AC به دستگاهی گفته می‌شود كه به كمك آن می‌توان سرعت يك موتور جریان متناوب (AC) سه‌فاز را كنترل كرد بدون آنكه قدرت و گشتاور موتور كاهش يابد.
در واقع، اینورتر یا مبدل جریان مستقیم به متناوب به دستگاهی گفته می‌شود که جریان مستقیم را به جریان متناوب تبدیل می‌کند. فرکانس، ولتاژ و توان تولیدی اینورتر می‌توانند به مقادیر دلخواه تنظیم شوند.
به نوعی از کنترل‌کننده‌های دور (سرعت) و راه‌انداز موتور که با فرکانس و ولتاژ اعمال‌شده به الکتروموتور، آن را راه‌اندازی می‌کنند نیز اینورتر یا درایو فرکانس متغیر (Variable Frequency Drive) یا VFD گفته می‌شود.
اینورترها در ظرفيت‌های مختلف ساخته می‌شوند. مثلاً براي يك موتور با توان ۲۰ اسب بخار (20HP) بايد از اينورتر ۲۰ اسب بخار استفاده كرد.
بسیاری از مواقع اگر شما سوال “اینورتر چیست؟” را از مردم عادی جامعه بپرسید برای آن پاسخی خواهند داشت، زیرا اینورتر فقط مختص به اتوماسیون صنعتی نبوده، بلکه چند سالی است که با واژه‌ی اینورتر در کولرهای گازی، یخچال، ماشین‌های لباسشویی و همچنین خودروها سروکار داشته‌ایم.
انواع اینورتر از دیدگاه ورودی کدامند؟
از نظر ورودی اینورترها به دو دسته تک‌فاز و سه‌فاز تقسيم مي گردند. البته خروجی همه‌ی آن‌ها سه‌فاز است.
براي اینورترهای با توان بالای ۳ اسب فقط از ورودی سه فاز استفاده می‌شود.
گاهی شما قصد راه‌اندازی موتور ۳ فاز را دارید اما در آن قسمت برق ۳ فاز وجود ندارد. در این شرایط استفاده از اینورتر جهت تبدیل تک فاز به سه فاز لازم خواهد بود.
انواع اینورتر از دیدگاه کاربرد کدامند؟
از دید كاربرد اینورترها به دسته‌های مختلفی تقسيم می‌شوند. برای راه‌اندازی موارد زیر از اينورتر استفاده می‌شود.
کاربرد اینورتر
- برای پمپ، فن، بلوئر و کمپرسور، از اينورترهای با گشتاور متغير
- برای آسانسور و نوار نقاله و جرثقيل، از اينورتر با گشتاور ثابت
- برای اكسترودرها، از اينورتر با فيدبك PG
مزايای اینورتر
- كاهش انرژی مصرفی و بنابراین كاهش هزينه برق
- كاهش جريان راه‌اندازی و در نتيجه طولانی‌شدن عمر موتور
- امكان تغيير سرعت موتور
- امكان تغيير جهت حركت موتور
- داشتن حفاظت در برابر اضافه بار
- امكان كار موتور در شرایطی كه ولتاژ ورودی متغير است
- امكان كنترل از راه دور
- ايجاد سرعت بيشتر از سرعت نامی موتور
- برنامه‌ریزی كردن حركت
کاهش مصرف برق با اینورتر
- اينورتر به صورت هوشمند ميزان بار وارده به موتور را تشخيص داده و متناسب با همان بار، به موتور جريان می‌دهد و اين جريان در بسياری از مواقع از جريان نامی موتور كمتر است.
- به دليل آنكه موتور يك بار راكتيو روی شبكه دارد، چنانچه از درايو براي راه‌اندازی و كنترل موتور استفاده گردد، چون درايو دارای يك بانک خازنی می‌باشد اين بار راكتيو را جبران می‌نمايد و تنها بار اكتيو را از شبكه برق مصرف می‌نمايد. بنابراين جريان مصرفي بسيار كاهش می‌یابد.
- در بسياري از كاربردها به هنگام راه‌اندازی، موتور جريانِ بسيار بالايی از شبكه می‌كشد و موجب كاهش ولتاژ شبكه و ايجاد آسیب به تأسيسات برق‌رسانی و ساير دستگاه‌ها می‌گردد. اين جريان به ۶ برابر جريان نامی موتور می‌رسد كه بسيار نامطلوب است. چنانچه از اينورتر استفاده شود، اين اضافه جريان بسيار اندك خواهد شد (حداکثر ۰٫۲ برابر). كاهش جريان موتور به صورت خودکار در هنگامي كه بار موتور كم می‌شود. اين قابليت به غير از كاهش هزينه برق مصرفی موجب افزايش طول عمر مفيد موتور خواهد شد.
- امكان استفاده از برق ت‌كفاز ۲۲۰ ولت به جای سه‌فاز ۳۸۰ ولت برای راه‌اندازی موتور سه فاز حداكثر با توان ۲٫۲KW. به اين معنا كه می‌توان با برق خانگی يك موتور سه فاز را كاملاً به صورت عادی راه‌اندازی نمود.
- در پمپ‌ها، فن‌ها، بلوئرها و کمپرسورها ميزان دبی با سرعت موتور متناسب است، اما توان مصرفی با مكعب سرعت تناسب دارد. مثلاً اگر دور موتور به ميزان ۵۰% كاهش يابد، آنگاه توان مصرفي لازم ۱۲٫۵% خواهد بود و اين به مفهوم ۸۷٫۵% صرفه‌جویی در انرژی است.
سازندگان
برخی از سازندگان اینورتر عبارت‌اند از:
منبع، با اندکی ویرایش
با درود ممنون از مطالب علمی شما بسیار مفید و کاربردی و برای افزایش اطلاعات فنی بسیار عالی است.. با سپاس