معرفی
دبیسنجها یا فلومترهای كوريوليس (Coriolis Flowmeter) بر پایهی يك پديده فيزيكی به نام اثر كوريوليس کار میكنند.
فلومترهای كوريوليس میتوانند منحنیشكل و يا مستقيم باشند. كوريوليسهای منحنيشكل معمولاً از دو لولهی مرتعش و نوع مستقيم از يك لولهی مرتعش تشكيل يافتهاند. به طور كلي در همهی انواع اين دبیسنجها سيال از داخل لولههای مرتعش عبور میكند. لولهها در فركانس طبيعیِ خود و توسط نوسانسازهای الكترونيكی متصل به لولهها، ارتعاش میيابند.
يكسری سيم پيچ برای آشكارسازی نوسانهای كوچك لولهها به يكي از لولهها و يكسری آهنربا به لوله مجاور متصل هستند. با نوسان لولهها، در هر سيمپيچ به دليل تغيير ميدان مغناطيسی حاصل از آهنربای مجاور، يك ولتاژ نوساني القا میشود. هنگامی كه در ورودی جريان به فلومتر، سيال به سمت نقطهای كه دارای ارتعاش است حركت میكند، لوله به آن شتاب يا نيرو اعمال میكند. سيال متحرك برای مقاومت در برابر نيرویی كه توسط لوله اعمال میشود، نيرویی به لوله وارد میكند. همين نيرو در سمت خروجی لوله و در جهت عكس به وجود خواهد آمد.
برهمكنش اين دو نيرو در ورودی و خروجی لولهها، باعث پيچش لوله میشود. اين نيرو متناسب با جرم سيال عبوری از لولهها است و نيروی كوريوليس نام دارد و سبب اختلاف فاز ولتاژ القایی در دو سيمپيچ طرفين لولهها می شود. اختلاف فاز يا تاخير زمانی بين موج ورودی و خروجی مستقيماً با دبی جرمی سيال متناسب است.
مزایای دبیسنجهای کوریولیس
از جمله مزايای اين ابزارها میتوان به دقت بسيار بالا و اندازهگيری مستقيم جرم سيال عبوری، نصب آسان و سايش مكانيكی نسبتاً كمتر اشاره نمود. همچنين اين دستگاهها نياز به نگهداری ویژه و كاليبراسيون مكرر ندارند. اين دستگاهها براي اندازهگيری دبي سيالات خورنده و سيالاتي كه دارای ذرات جامد معلق میباشند به كار میروند.
اين فلومترها در مورد سيالات تراكمپذير مانند گازها، به دليل اندازهگيریِ مستقيم جرم سيال نسبت به دبیسنجهای حجمی كه دبی جرمی را به كمك دانسيته سيال محاسبه مینمايند، دارای دقت بيشتری هستند. به همين دليل يكی از بهترين گزينهها برای اندازهگيری دبی گازها، فلومترهای كوريوليس میباشند.
معایب دبیسنجهای کوریولیس
يكي از معايب عمدهی اين دستگاهها قيمت بالای اين نوع فلومترها، حجيم بودن آن در مقايسه با فلومترهای مشابه و عدم بهكارگيری آنها برای سيالات دوفازی میباشد.
سازندگان و برندها
از جمله سازندگان و برندهای مطرح تولید فلومترهای کوریولیس میتوان به موارد زیر اشاره کرد: